Dergilere Nasıl Şiir, Yazı Gönderilebilir ?

Şair ve yazarlar, genellikle eserlerinin matbu dergilerde yayınlanmasını ister. Bu son zamanlarda dijital platformlarda gerçekleşmiş olsa da matbu olarak basılan dergiler, etkisini kaybetmiş sayılmaz. Özellikle şiir ve öykü türünde eserlerin arşivlenmesi açısından, matbu dergiler tercih edilmektedir. Türkiye’de hemen hemen 100’e yakın edebiyat dergisi bulunmakta. Bu rakam çok fazla görünse de tercihler, belli dergilerden yana oluyor. Çünkü hâlâ şairler, yazarlar ve okurlar niteliğinden şüphe etmediği dergileri takip ediyor ve eserlerini bu dergilerde yayınlatmak istiyor. Fakat bunu gerçekleştirirken yaşadığımız çok sorun oluyor. Dijitalin de etkisiyle artık ortaya konan ürünlerin okura ulaşması, çok hızlı oldu. Fast food metinler olarak adlandırdığım kavram ortaya çıktı. Çabuk tüketilebilir edebi metinler.

Bildiğimiz gibi edebiyat dergilerine bir eser gönderirken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var. Bunlar, hem yazanın metnine gösterdiği özeni hem de dergi kurulunun metni değerlendirmesi açından kolaylık sağlayan hususlardır. Bunları aşama aşama işleyip en son noktada da bir dergiye nasıl eser gönderilmesi gerek onu inceleyeceğiz.

1) Eserin ilk defa yayınlanması şartı:

Yazmış olduğunuz bir şiir, öykü, deneme, inceleme ve eleştiriyi bir dergiye göndermeden önce dikkat edilmesi gereken en önemli husus; metnin daha önce herhangi bir mecrada yayınlanmamış olmasıdır. Kitabınızda, blog hesabınızda, herhangi bir dijital toplulukta ya da sosyal medya hesaplarında yayınlamış olduğunuz metni dergilere göndermeniz, etik değildir. Bu duruma takılmayan çok az dergiler olsa da dikkat edilmesi gereken bir husustur. Yazmış olduğunuz edebi metni bir dergiye gönderirken bu şartın olmasının temel sebebi, okurun ve dergiyi takip edenlerin eser ile doğrudan ve ilk defa karşılaşmasıdır. Önceden kitabınızda olan bir şiiri dergiye göndermeniz, hem metninize hem de edebiyat dergiciliğine karşı özensizliğinizi gösterir. Fakat daha önce bir dergide yayınlamış olduğunuz şiirin dinamiklerini ve dizelerini bariz bir şekilde yenilemiş ve ortaya önceki şiirden farklı bir şiir çıkarmışsanız, aynı başlık ile gönderebilir ve açıklama kısmına bu durumu belirterek not düşebilirsiniz. Ondan sonrasında karar, dergi kuruluna kalmıştır.

2) Birden Fazla Şiir:

Birçok dergide özellikle şiir için bu koşul can sıkıyor olsa da yıllardır süren bir kuraldır. Yalnızca bir şiirinizi göndermek yerine en az iki en fazla üç şiirinizi göndermeniz, daha iyi olacaktır. Dergi kurulu, şairin şiirinde oluşturduğu dili ve tarzı daha iyi anlamamız açısından gerekli demiş olsa da bir başka artısı şiirleriniz arasından seçimde size bir avantaj sağlamasıdır. Bu da yayınlanma ihtimalinizi yükseltir diye düşünüyorum. Tabi ki sadece bir şiir yollayıp dergide yer eden şairler olmuştur ve oluyordur. Bu sadece dergilerin kendi içerisinde karar vermek ve şiirinizin dinamiklerini kavramak açısından belirttikleri koşuldur.

3) Öz geçmiş Eklentisi:

Bir dergiye eserinizi yollarken muhakkak bir öz geçmiş dosyası oluşturup ek olarak eserin yanında göndermelisiniz. Dergilerin %90’ı tarafından bu istenir. Kendi hakkınızda kısa bir biyografi ve daha önce eserlerin yayınlandığı dergiler, mecralar ve kitaplarınızın yer aldığı bir öz geçmiş olmalıdır. Bu konuda kimi şairler cv’ye bakan dergi tanımı kullansa da evet bazı dergiler daha önce hangi dergilerde eserleriniz yer buldu diye bakmak istiyor. Hatta kimi şairleri, önceden yayınladığı dergiden haz etmeyen dergiler kabul etmemiştir. Bu durumların dışında öz geçmişiniz olmadan göndermiş olduğunuz eserler, pek ciddiye alınıp yayınlanmayabilir. Öz geçmişinizi yazarken de dikkat etmeniz gereken en temel konu, olduğunca özet şeklinde yazmanız olacaktır. Hayat hikayenizi öz geçmiş olarak yazmanız, hiçbir şey ifade etmeyecektir. Mail kontrollerinde dergi kurulundaki arkadaşların çoğunlukla öz geçmişin uzunluğundan şikayetçi olduğu, aşikardır. ‘’Yağmurlu bir akşamda Ankara’da dünyaya geldim…’’ türünde bir girişle bazen eseriniz ile öz geçmişiniz karıştırılabilir 😊 Ne kadar kısa ve açıklayıcı olursanız, o kadar iyi olacaktır. Kimse sizin sayfalarca yazmış olduğunuz öz geçmişinizi okumak zorunda olmayacaktır.

4) Gönderilen Eserde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Öncelikle dikkat edilmesi ilk ve en temel mesele, yazmış olduğunuz bir metnin Word programında bulunuyor olmasıdır. – Örnek olarak şiir türünü kullanacağım.- Mesela yazmış olduğunuz bir şiirin Word dosyası üzerinde Times New Roman yazı fontu ile 12 Punto büyüklüğünde olması gerekmektedir. Bunun sebebi ise yazmış olduğunuz şiirde bulunan tüm harflerin belirgin ve net bir biçimde görülmesidir. Standart koşul, budur. Aynı zamanda şiirinizi göndermeden önce son defa kontrol etmeniz, sizin için iyi olacaktır. Yazım yanlışları ve dizelerin kayması, metni başka bir anlama dönüştürebilir. Her ne kadar editörler bu konuya dikkat ediyor olsa da – bazıları – siz yine de metninize gösterdiğiniz özenle karşı tarafı da sizin gösterdiğiniz özeni göstermesini sağlayabilirsiniz.

5) Mail Yollarken Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Kime: Dergiye mail atarken mail kısmında öncelikle göndereceğiniz derginin mail adresini doğru yazdığınıza emin olun. Kopyala – yapıştır sistemi ile eklediğiniz mail adreslerinde bir hata olabilir. Bu sebeple öncelikle bu kısmı iyice kontrol edin.

Konu: Bu kısımda yapmanız gereken şey, derginin -tercihen- hangi sayısına eser gönderecekseniz o sayıyı ve eserin türünü yazmanız olmalıdır. Örneğin; 1. Sayı (Şiir) bu kısmı kesinlikle boş bırakmayın.

Açıklama: Bu kısma kesinlikle şiirinizi direkt olarak Word dosyası olmadan ekleyip göndermeyin. Birçok kişinin yaptığı hata; şiiri, yazıyı ya da öz geçmişi bu kısma ekleyip direkt göndermesidir. Bu kısımda yapmanız gereken temel mesele aslında dergi ile aranızdaki iletişimin ilk adımıdır. Bir Merhaba ile başlayarak kısa bir açıklama yazarak kolaylıklar dileyebilirsiniz. Kesinlikle eseri bu kısma yapıştırıp göndermeyin, aksi halde ciddiye alınmaz ve yayınlanma şansı bulamazsınız.

Not: Bir dergiye eserinizi gönderirken asla ekran görüntüsü alıp ya da şiirin, yazının fotoğrafını çekip yollamayın. Her zaman Word dosyasına eklemek ve Word olarak göndermeniz gerekmektedir. Eseriniz ile öz geçmişiniz ayrı Word dosyalarında ve tek mail kısmına ikisi de eklenerek gönderilmelidir.

6) Cevap ve Bekleme Süresi:

Birçok edebiyat dergisi, aslında maillerinize cevap vermezler ya da otomatik maille eserinizin kendilerine ulaştığını belirten bir cevap yollarlar. Sonrasında şayet kabul edilmişseniz size bilgi verirler ya da yine derginin yeni sayısı çıkınca kapakta isminizi görünce anlarsınız. Merkez dergilere göndermiş olduğunuz eserler için bekleme süreniz en az üç ay olarak belirtilir. Üç ay içinde bir cevap ya da yayınlanma durumu ile karşılaşmazsanız, şiirinizi bir başka dergiye gönderebilirsiniz. Aksi halde bir ay sonra başka bir dergiye aynı şiiri gönderirseniz, iki dergide de yayınlama ihtimali doğar ve bu da sizi edebiyat camiasında saçma sapan da olsa bir lince maruz bırakabilir ama dergi yönetimi tarafından ciddi şekilde eleştirilebilirsiniz.

Başta da bahsini ettiğim gibi dergiler şiirinize hakim olmak ve bir fikir sahibi olmak için sizlerden en az iki şiir istediği için vermiş olduğunuz iki şiiri aylarca orada bırakmış olabilirsiniz. Fakat yine de bir cevap beklemeniz gerekmektedir. Bunu yaparken de dergiye sürekli mail yollayıp ‘’Size bir şiir atmıştım, ne zaman yayınlanacak?’’ türünde gına getirecek mailler atmanız, manasız olur 😊

Son: Evet arkadaşlar, detaylarıyla bir dergiye metninizi gönderirken dikkat etmeniz gerekenleri anlatmaya çalıştım. Dikkat etmeniz gereken önemli noktaları iyice okumanızı tavsiye ederim. Her şeyden önce her zaman tekrarladığım bir mesele de şu ki; eserlerinizi göndereceğiniz dergiyi daha önceden okumanız ve bir fikir sahibi olmanız gerekiyor. Unutmayın, siz dergileri okumazsanız bir başkalarının da sizi okumasını bekleyemezsiniz. Dergilerin ayakta kalması için sizin eserleriniz kadar okumalarına da ihtiyaçları var. Birçok arkadaş dergi maillerinden habersiz, başkalarından istiyor. Zaten dergileri takip edip okursanız, içlerinde mailleri yazıyor. Bunu yaptığınız sürece şiirlerinizi, yazılarınızı yayınlayacağınız bir dergi bulabilirsiniz.

Sevgiler…